‘Power to the people’ is een van de meest fascinerende fenomenen van deze eeuw. Mooie voorbeelden hiervan zijn:

–       We maken en organiseren onze eigen energie

–       De vrijheid van meningsuiting via social media leidt tot de val van dictatoriale regimes

–       Levenslang (gratis) leren via Coursera, een initiatief van oa Harvard University

Bestaande business modellen komen daardoor in rap tempo ter discussie te staan door de deeleconomie. We noemen dit disruptieve innovaties.

Particulieren die met hun auto zelf taxichauffeur spelen via Uber zorgen voor verhitte reacties bij taxicentrales die veiligheid en klantvriendelijkheid op eens als toegevoegde waarde claimen. De wereld lijkt op z’n kop gezet te worden…

Maar ook de hotelketens krijgen het zwaar. Airbnb heeft in korte tijd al 15 miljoen overnachtingen geboekt in 190 landen. Particulieren verhuren daarbij hun huis of kamer aan toeristen. Het bezorgt de gemeente Amsterdam kopzorgen. Tientallen huurhuizen worden al permanent aangeboden en dat kan niet de bedoeling zijn. Bovendien zijn de panden in dat geval niet verzekerd.

Delen van vakantie-oorden

Voorbeelden op kleinere schaal zijn Croqqer, een platform voor betaalde, ruil of vrijwilligersklussen in de buurt en vaarkanties.nl waarbij maximaal 15 bondgenoten voor 500 euro per jaar een toerboot, onbewoond eiland op Westeinde plassen en camper met elkaar delen.

Voor dit blog namen we de proef op de som om te kijken wat een Repair Café inhoudt. Martine Postma (nr. 38 duurzaamheid top 100 van Trouw) startte hiermee in 2009 in Amsterdam. Op meer dan 200 plekken heeft dit initiatief een vervolg gekregen. Tot in het buitenland aan toe.

Repair Café is een plek waar mensen allerlei kapotte apparaten naar toe nemen. In plaats van de spullen weg te gooien, is daar de mogelijkheid samen met professionals de spullen gratis te repareren. Door bij te houden welke apparaten kapot zijn en hoe vaak, hoopt Postma fabrikanten wakker te schudden om duurzamer te produceren. Senseo is koploper op de locatie waar ik kwam.

Gratis repareren

Repair Cafés zijn gratis toegankelijke bijeenkomsten die draaien om (samen) repareren. Op de locatie waar het Repair Café wordt gehouden, is gereedschap en materiaal aanwezig om alle mogelijke reparaties uit te voeren. Op kleding, meubels, elektrische apparaten, fietsen, speelgoed etc. Ook reparatiedeskundigen zijn aanwezig, zoals elektriciens, naaisters, timmerlieden en fietsenmakers.

Bezoekers nemen van thuis kapotte spullen mee. In het Repair Café gaan ze samen met de deskundigen aan de slag. Zo valt er altijd wel wat te leren. Wie niets heeft om te repareren, neemt een kop koffie of thee. Of gaat helpen bij een reparatie van iemand anders. Je kunt ook altijd inspiratie opdoen aan de leestafel, waar boeken over repareren en klussen ter inzage liggen.

Waarom Repair Café?

In Nederland gooien we ontzettend veel weg. Ook dingen waar bijna niets mis mee is, en die na een eenvoudige reparatie weer prima bruikbaar zouden zijn. Helaas zit repareren bij veel mensen niet meer in het systeem. Mensen weten niet meer hoe dat moet. Reparatiekennis verdwijnt snel. Mensen die deze praktische kennis nog wel bezitten, worden door de maatschappij niet altijd even hoog gewaardeerd en staan vaak zelfs ongewild aan de kant. Hun ervaring wordt niet of nauwelijks benut. Waardevolle praktische kennis wordt nu overgedragen. Spullen worden langer bruikbaar gemaakt en hoeven niet te worden weggegooid.

Geen concurrentie met professionele reparateurs

Stichting Repair Café krijgt wel eens de vraag of gratis toegankelijke repareerbijeenkomsten geen concurrentie zijn voor professionele reparateurs. Met het Repair Café willen organisatoren de mogelijkheid van repareren juist onder de aandacht brengen. Regelmatig worden bezoekers doorverwezen naar de (weinige) professionals die er nog zijn.

Verder zijn de mensen die Repair Cafés bezoeken, meestal geen klant van professionele reparateurs. Ze vertellen dat ze kapotte spullen meestal meteen weggooien, omdat ze geen professionele reparateur kunnen vinden of omdat ze reparatie bij een professional te duur vinden. In het Repair Café leren deze mensen dat er alternatieven zijn voor weggooien en dat repareren vaak een heel goede optie is.

In het Repair Café in Maarssen (Stichtse Vecht) namen we drie ‘kapotte’ attributen mee: een energiemeter, fietsslot en waterpomp. Benieuwd wat Kees Swierts voor ons kon betekenen, bekijk dan dit filmpje.