Veel zorgorganisaties merken het, de zorg is aan het veranderen. Door bezuinigingen en reorganisaties is er niet altijd genoeg tijd voor de cliënt. En dan niet eens zozeer de zorgtaken maar vooral de begeleidende taken. Er is weinig tijd meer om met cliënten een praatje te maken of een stuk te gaan wandelen. Een steeds grotere rol is weggelegd voor vrijwilligers rond de cliënten maar deze vrijwilligers zijn nu nog vaak te gast op een zorglocatie. Zorginstelling Cello en bouwinnovatie campus SPARK hebben een nieuw concept ontwikkeld waarbij vrijwilligers daadwerkelijk op een zorglocatie komen wonen en daarmee deel uit te maken van de gemeenschap. Op 2 juni wordt dit innovatieve project geopend op de Binckhorst in Rosmalen. Hiervoor is een uitgebreide studie gedaan, waarvan de inzichtelijke resultaten nu voorliggen.

Nieuwe betrokkenheid

Veel zorgterreinen liggen in het groen, met veel relatief ongebruikte ruimte. Op een van deze zorgterreinen ontstond het idee om burgers uit te nodigen tussen de gebouwen en in het groen te komen wonen. Maar wel voor betrokken burgers die actief willen bijdragen aan het wel en wee op de zorglocatie. Zij krijgen daarvoor een duurzame en flexibele woning in een mooie omgeving. Klinkt mooi, maar is hier behoefte aan? Juist die vraag heeft Cello met de SPARK campus weten te beantwoorden. Met onderzoeksbureau Equator Research van de campus zijn 50 woningzoekenden bevraagd naar niet alleen hun woonwensen maar ook naar welke activiteiten zij op een zorgcomplex zouden willen doen. Vervolgens is een studie gedaan naar nieuwe innovatieve woningen die zouden passen bij deze behoeften en in de omgeving. Geïnteresseerde bewoners hebben uitgebreid over deze woningen met elkaar gediscussieerd waaruit nu één type woning is gekozen: de verplaatsbare Heijmans One.

Het nieuwe wonen

Terwijl overal in het land de kleine woningen van vroeger verbouwd worden tot ruimere leefeenheden komt in dit project een nieuwe trend aan de oppervlakte. Veel mensen lonken niet meer naar grote oppervlakten maar zoeken kleinere en compactere huizen. Steeds meer mensen kiezen voor minder bezit zodat ze meer tijd, geld en energie kunnen besteden aan mooie ervaringen. De deeleconomie, met daarin flexibele mobiliteit en het compacter leven met multifunctionele spullen is het afgelopen decennium flink toegenomen. Een eenvoudige tablet kan een boekenkast vervangen. Kleine maar hoogwaardig afgewerkte woningen in ruimte, rust en groen blijkt een wenkend perspectief voor veel belangstellenden  (zie een voorbeeld in afbeelding hieronder). Bovendien kunnen de flexibele woningen zonder zwaar vergunningstraject op een zorgterrein geplaatst worden. Dit omdat het een tijdelijke woning betreft die verplaatsbaar is,  waardoor de ondergrond minder belast wordt.

Alles om de zorg heen

Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat de nieuwe betrokkenheid van burgers niet de directe zorg betreft maar juist een aanvulling volgt op de traditionele zorg. Hierbij moet gedacht worden aan persoonlijke raadgeving/maatje zijn, het geven van internet- en computerbegeleiding of het meegaan naar evenementen. Het zijn vooral de begeleidende taken waaraan vrijwilligers kunnen bijdragen. Dit is complementair aan de taken die zorgprofessionals uitvoeren.

Juist ouderen doen mee

Uit het onderzoek blijkt verder dat vooral mensen met een middelbare/hogere leeftijd interesse hebben om op het zorgterrein te wonen. Zij vinden rust en natuur belangrijke criteria voor hun woonomgevingen en vinden dit terug te vinden op een groen zorgterrein. Misschien nog wel belangrijker is dat potentiële bewoners op dit terrein willen wonen om iets terug te doen voor de samenleving. Enerzijds blijkt hieruit dat geld niet de juiste prikkel is om mensen te motiveren om op dit soort terreinen te gaan wonen. Anderzijds geven burgers aan dat het gaat om de voldoening die je behaalt door iets goeds te doen voor een ander. Of zoals een respondent het verwoordde:  “Het verrijkt je leven”.

Samenwerking Spark Campus en Cello

Dit initiatief is ontstaan uit een samenwerking tussen SPARK Campus (i.s.m. consultants van Equator Research) en Cello Zorg. Stijn van Kreij, innovatiemanager Cello: “SPARK heeft ons geholpen met het uitvoeren van een onafhankelijk onderzoek naar de behoeftes van potentiële huurders bovendien hebben zij ons ondersteunt naar geschikte woonconcepten”. SPARK is als campus voor innovatie in de gebouwde omgeving omdat ze met innovatieve woonconcepten zorgorganisaties kunnen ondersteunen in de zoektocht naar het vitaal maken van zorglocaties. Juist de combinatie van vernieuwing in de bouw- en de zorgsector, maakt dit innovatief project mogelijk. Dit initiatief creëert nieuwe vormen van samenleven en brengt de inclusieve samenleving dichterbij.

Opening 2 juni

Op 2 juni wordt dit project feestelijk geopend met een kleinschalig foodtruckfestival op het zorgterrein van Cello op de Binckhorst in Rosmalen. Meer informatie over dit project is te vinden op https://www.samenlevenindebuurt.nl

Geïnteresseerd naar aanleiding van dit artikel? Neem contact op met Louise Savelkoul, projectleider Living Labs SPARK (louise@sparkcampus.nl ) of Stijn van Kreij, innovatiemanager Cello (svkreij@cello-zorg.nl)